anyone who keeps the ability to see beauty never grows old - Franz Kafka



woensdag 16 maart 2011

overpeinzing…

"Naarmate mijn verleden toeneemt, neemt mijn toekomst af".
Deze, nogal sombere, overpeinzing kwam als vanzelf bij me op na het lezen van een artikel over ouderdom en de gevolgen daarvan, zowel maatschappelijk als individueel.
Nu is doemdenken over leeftijd, ouderdom en verval niet een van mijn favoriete hobby’s, hoor. Integendeel, zou ik zeggen. De meest sprekende voorbeelden zijn voor mij nog altijd de mensen die tot op hoge leeftijd naar verre continenten reizen, parachute springen, op de ongelijke brug een salto maken en Chinees leren spreken.
Maar de simpele waarheid is dat dit gaat om een zéér klein percentage van de ouderen, hoezeer de omstandigheden ook veranderd zijn in de loop der jaren.
Gisteren was ik in één van de vele bejaardentehuizen die onze gemeente telt. Ik wilde me hier nuttig maken als vrijwillige bibliotheekkracht. Nu zijn bejaardentehuizen niet vreemd voor mij; mijn moeder woont al geruime tijd in een bejaardentehuis.
Deze kennismaking was echter een geheel andere. De "bibliotheek" bleken twee planken met grootletter boeken in een wandkast te zijn. De vriendelijke activiteitenbegeleidster vertelde dat er nog weinig wordt gelezen. In een tehuis van 79 personen lazen er op regelmatige basis maar twee, hooguit drie personen. Het abonnement op de Provinciale Bibliotheek was opgezegd omdat de kosten niet tegen de baten opwegen.
Was dit al een schok voor mij, erger vond ik nog de rondgang in het tehuis. Overal werd van alles georganiseerd van bloemschikken tot zingen tot handwerken en interessante lezingen aan toe. Echter: aan alle activiteiten deed steevast hetzelfde kleine groepje mensen mee.
Hoe enthousiast de staf ook was, de animo voor deelname is en blijft miniem.
De discrepantie tussen deze werkelijkheid en de vele boeken die tegenwoordig verschijnen over "verantwoord ouder worden" vind ik enorm.
Natuurlijk kijk ik ook liever naar de voorbeelden in deze boeken: "lef" hebben, geïnteresseerd blijven, lichamelijk en geestelijk verval tegengaan, midden in het leven staan!
Tja, dat willen we natuurlijk allemaal wel. Maar weerspiegelt dit de werkelijkheid?
Ik ben geneigd om te geloven van niet.
Natuurlijk heeft iedereen een voorbeeld bij de hand van een oudere die er inderdaad in geslaagd is om op een goede manier zijn of haar ouderdom vorm te geven. Die voorbeelden zijn er ook en wellicht neemt het aantal de laatste jaren toe.
Dat neemt niet weg dat al die tehuizen met ouderen nogal een schril contrast vormen met de voorbeeldouderen die ons door de media regelmatig voorgehouden worden.
Een gunstige uitzondering is, wat mij betreft, Emma Brunt. Ze schreef een geestig, maar eerlijk boek over het ongerief van het ouder worden: "Slechts nieuws voor iedereen". Zoals ze zelf schrijft moet ze niets hebben van de suikerzoete praatjes over "mooi" oud worden. "Vijftig worden is een koud kunstje, als het daar maar bij bleef! Je moet namelijk ook nog zestig worden. En zeventig, En tachtig als je zoveel tijd krijgt. En dan is glorieus oud worden een utopie!"
En vanzelfsprekend zijn we allemaal geneigd te denken dat dit natuurlijk niet op óns van toepassing is maar de werkelijkheid laat helaas toch echt iets anders zien.
Hoezeer de media ons ook anders willen doen geloven!